Giảm Trừ Gia Cảnh Là Gì? Mức Giảm Trừ Gia Cảnh Mới Nhất
Giảm trừ gia cảnh là một trong những chính sách quan trọng trong hệ thống thuế thu nhập cá nhân, mang lại lợi ích trực tiếp cho người nộp thuế. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ cách tính, điều kiện áp dụng cũng như mức giảm trừ mới nhất theo quy định pháp luật. Bài viết sau Kế toán Lê Ánh chia sẻ đến bạn đọc chi tiết về Giảm trừ gia cảnh là gì? Mức giảm trừ gia cảnh mới nhất.
1. Giảm Trừ Gia Cảnh Là Gì?
Giảm trừ gia cảnh là một khoản tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN), áp dụng cho những cá nhân cư trú có thu nhập từ tiền lương, tiền công. Chính sách này được thiết kế nhằm hỗ trợ người nộp thuế, giúp giảm bớt gánh nặng tài chính và cân bằng giữa thu nhập thực tế với nghĩa vụ đóng thuế. |
Khoản giảm trừ gia cảnh bao gồm hai phần chính:
- Giảm trừ cho bản thân người nộp thuế: Đây là mức cố định được áp dụng cho tất cả các cá nhân thuộc diện chịu thuế.
- Giảm trừ cho người phụ thuộc: Áp dụng khi người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng người phụ thuộc đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật.
2. Tầm Quan Trọng Của Giảm Trừ Gia Cảnh
Giảm gánh nặng tài chính cho cá nhân:
- Cho phép trừ một khoản thu nhập trước khi tính thuế, giúp giảm số thuế phải nộp.
- Tăng khả năng trang trải chi phí sinh hoạt trong bối cảnh giá cả tăng cao.
Bảo vệ người phụ thuộc:
- Hỗ trợ người nộp thuế đang nuôi dưỡng con cái, cha mẹ già hoặc người không có khả năng lao động.
- Chia sẻ gánh nặng tài chính, đảm bảo cuộc sống cho gia đình.
Đảm bảo công bằng trong thuế thu nhập cá nhân:
- Giúp hệ thống thuế linh hoạt hơn, phản ánh đúng thực tế tài chính của từng cá nhân.
- Giảm chênh lệch thu nhập giữa các nhóm lao động.
Khuyến khích tuân thủ pháp luật thuế:
- Chính sách hợp lý tạo động lực để người nộp thuế tuân thủ nghĩa vụ thuế.
- Góp phần nâng cao hiệu quả quản lý thuế của nhà nước.
Hỗ trợ an sinh xã hội:
- Ổn định đời sống của người lao động và gia đình.
- Góp phần xây dựng xã hội bền vững, nơi mọi cá nhân đều được bảo đảm mức sống cơ bản.
3. Mức Giảm Trừ Gia Cảnh Mới Nhất
Hiện nay, theo quy định tại Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14, mức giảm trừ gia cảnh áp dụng từ ngày 01/07/2020 như sau:
a. Giảm trừ cho bản thân người nộp thuế
- Mức giảm trừ: 11.000.000 đồng/tháng (132.000.000 đồng/năm).
- Áp dụng: Tất cả cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công thuộc diện chịu thuế thu nhập cá nhân.
b. Giảm trừ cho người phụ thuộc
Mức giảm trừ: 4.400.000 đồng/tháng cho mỗi người phụ thuộc.
Điều kiện áp dụng:
- Người phụ thuộc phải được đăng ký và cấp mã số thuế.
- Người nộp thuế phải chứng minh được trách nhiệm nuôi dưỡng đối với người phụ thuộc (ví dụ: con cái dưới 18 tuổi, cha mẹ già không nơi nương tựa).
c. So sánh với mức giảm trừ trước đây
- Trước ngày 01/07/2020:
Giảm trừ bản thân: 9.000.000 đồng/tháng (108.000.000 đồng/năm).
Giảm trừ người phụ thuộc: 3.600.000 đồng/tháng/người.
- Sau ngày 01/07/2020, mức giảm trừ tăng 22% nhằm phản ánh sự biến động về mức sống và lạm phát.
d. Ý nghĩa của mức giảm trừ mới
- Hỗ trợ cá nhân và gia đình tốt hơn: Giảm gánh nặng tài chính, phù hợp với mức sống ngày càng tăng.
- Đảm bảo công bằng: Điều chỉnh kịp thời để phản ánh đúng thực trạng kinh tế và đời sống.
Mặc dù đã có nhiều đề xuất từ cử tri và chuyên gia về việc tăng mức giảm trừ gia cảnh để phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội hiện nay, Bộ Tài chính cho biết chỉ số giá tiêu dùng (CPI) chưa biến động đến mức 20% kể từ lần điều chỉnh gần nhất, do đó chưa đủ điều kiện để thay đổi mức giảm trừ gia cảnh theo quy định hiện hành.
Dự kiến, việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân, bao gồm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, sẽ được trình Quốc hội vào tháng 10/2025 và có thể thông qua vào tháng 5/2026.
4. Điều Kiện Áp Dụng Giảm Trừ Gia Cảnh
Để được áp dụng giảm trừ gia cảnh khi tính thuế thu nhập cá nhân (TNCN), người nộp thuế cần đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật hiện hành. Cụ thể:
a. Đối với người nộp thuế
- Cá nhân cư trú tại Việt Nam: Người nộp thuế phải cư trú tại Việt Nam ít nhất 183 ngày trong một năm tính thuế hoặc có nơi ở thường xuyên tại Việt Nam.
- Có thu nhập từ tiền lương, tiền công thuộc diện chịu thuế: Thu nhập này phải vượt ngưỡng miễn giảm sau khi áp dụng các khoản giảm trừ (bản thân, người phụ thuộc, bảo hiểm xã hội, v.v.).
b. Đối với người phụ thuộc
Phải được đăng ký giảm trừ gia cảnh:
- Người phụ thuộc cần có mã số thuế để cơ quan thuế xác nhận và áp dụng giảm trừ.
- Thời hạn đăng ký trước ngày 31/12 của năm tính thuế để được giảm trừ trong năm đó.
Người phụ thuộc đáp ứng các điều kiện theo quy định pháp luật:
- Con cái:
Dưới 18 tuổi (tính đến thời điểm cuối năm tính thuế).
Trên 18 tuổi nhưng không có khả năng lao động (bị tàn tật, mắc bệnh hiểm nghèo).
- Vợ/chồng: Không có khả năng lao động hoặc không có thu nhập vượt quá 1.000.000 đồng/tháng.
- Cha mẹ, anh chị em ruột hoặc người khác:
Là người không nơi nương tựa mà người nộp thuế đang trực tiếp nuôi dưỡng.
Thu nhập hàng tháng không vượt quá 1.000.000 đồng.
c. Hồ sơ chứng minh người phụ thuộc
Các giấy tờ cần thiết:
- Tờ khai đăng ký giảm trừ gia cảnh.
- Giấy khai sinh, sổ hộ khẩu, hoặc các giấy tờ chứng minh mối quan hệ và trách nhiệm nuôi dưỡng.
- Giấy xác nhận khuyết tật hoặc bệnh lý (nếu áp dụng).
d. Một số lưu ý quan trọng
- Một người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ cho một người nộp thuế.
- Người nộp thuế cần lưu giữ hồ sơ chứng minh người phụ thuộc để xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu.
- Trường hợp có sự thay đổi về tình trạng của người phụ thuộc (chẳng hạn, không còn phụ thuộc), người nộp thuế phải thông báo kịp thời để điều chỉnh giảm trừ.
5. Hướng Dẫn Đăng Ký Người Phụ Thuộc
a. Ai cần đăng ký người phụ thuộc?
- Cá nhân nộp thuế thu nhập cá nhân (TNCN) có người phụ thuộc đáp ứng các điều kiện được giảm trừ gia cảnh.
- Người phụ thuộc chưa được đăng ký giảm trừ bởi bất kỳ cá nhân nộp thuế nào khác.
b. Hồ sơ cần chuẩn bị
Tờ khai đăng ký giảm trừ gia cảnh: Mẫu 20-ĐK-TH-TCT (ban hành kèm theo Thông tư 105/2020/TT-BTC).
Giấy tờ chứng minh người phụ thuộc:
- Đối với con cái:
Bản sao giấy khai sinh hoặc hộ chiếu.
Giấy xác nhận khuyết tật hoặc bệnh lý (nếu con trên 18 tuổi nhưng không có khả năng lao động).
- Đối với vợ/chồng:
Giấy đăng ký kết hôn.
Giấy xác nhận không có thu nhập hoặc không có khả năng lao động.
- Đối với cha mẹ hoặc người khác:
Sổ hộ khẩu hoặc giấy xác nhận quan hệ nhân thân.
Giấy xác nhận không có thu nhập hoặc không nơi nương tựa.
- Mã số thuế của người phụ thuộc: Đăng ký mã số thuế trước khi làm thủ tục giảm trừ.
c. Quy trình đăng ký
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ
- Thu thập đầy đủ các giấy tờ theo yêu cầu tương ứng với từng loại người phụ thuộc.
- Điền đầy đủ thông tin vào tờ khai Mẫu 20-ĐK-TH-TCT.
Bước 2: Nộp hồ sơ đăng ký
- Cá nhân nộp thuế có thể gửi hồ sơ đến cơ quan thuế trực tiếp quản lý hoặc thông qua tổ chức chi trả thu nhập (công ty, đơn vị làm việc).
- Trường hợp nộp qua tổ chức chi trả thu nhập, bộ phận nhân sự sẽ hỗ trợ nộp hồ sơ cho cơ quan thuế.
Bước 3: Xác nhận và cập nhật thông tin
- Sau khi tiếp nhận, cơ quan thuế sẽ kiểm tra hồ sơ và cấp mã số thuế cho người phụ thuộc (nếu chưa có).
- Thông tin người phụ thuộc sẽ được cập nhật vào hệ thống quản lý thuế.
d. Thời hạn đăng ký
- Đăng ký trước ngày 31/12 của năm tính thuế để được áp dụng giảm trừ trong năm đó.
- Trường hợp có người phụ thuộc mới phát sinh, cần đăng ký ngay để tránh bỏ lỡ quyền lợi.
e. Một số lưu ý quan trọng
- Lưu trữ hồ sơ: Người nộp thuế cần giữ bản sao các giấy tờ chứng minh để xuất trình khi cơ quan thuế yêu cầu.
- Thông báo thay đổi: Nếu người phụ thuộc không còn đáp ứng điều kiện (như có thu nhập vượt ngưỡng, qua đời, v.v.), người nộp thuế phải thông báo để điều chỉnh giảm trừ.
- Kiểm tra định kỳ: Đảm bảo thông tin người phụ thuộc được cập nhật đúng và đủ trên hệ thống thuế.
6. Cách Tính Thuế Thu Nhập Cá Nhân Sau Khi Giảm Trừ Gia Cảnh
a. Công thức tính thuế TNCN
Thuế TNCN phải nộp = Thu nhập tính thuế × Thuế suất (theo biểu thuế lũy tiến từng phần)
Trong đó:
Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập chịu thuế - Các khoản giảm trừ
Các khoản giảm trừ bao gồm:
- Giảm trừ gia cảnh (cho bản thân và người phụ thuộc).
- Các khoản bảo hiểm bắt buộc (BHXH, BHYT, BHTN).
- Các khoản đóng góp từ thiện, khuyến học (nếu có).
b. Các bước tính thuế TNCN
Bước 1: Xác định tổng thu nhập chịu thuế
Thu nhập chịu thuế là tổng số tiền lương, tiền công và các khoản thu nhập khác nhận được trong kỳ tính thuế, trước khi trừ các khoản miễn thuế.
Bước 2: Trừ các khoản giảm trừ
- Giảm trừ gia cảnh:
Cho bản thân: 11 triệu đồng/tháng.
Cho mỗi người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng/tháng.
- Các khoản bảo hiểm bắt buộc:
BHXH, BHYT, BHTN theo quy định (hiện tại khoảng 10,5% tổng thu nhập).
Các khoản đóng góp từ thiện, khuyến học: Tùy vào thực tế (nếu có chứng từ hợp lệ).
Bước 3: Tính thu nhập tính thuế
Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập chịu thuế - Tổng các khoản giảm trừ.
Bước 4: Áp dụng biểu thuế lũy tiến từng phần
Sử dụng biểu thuế lũy tiến (hiện hành) để tính số thuế phải nộp. Các bậc thuế như sau:
Lưu ý:
- Chỉ áp dụng giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế cư trú có đầy đủ hồ sơ hợp lệ.
- Mỗi người phụ thuộc chỉ được tính giảm trừ một lần bởi một cá nhân nộp thuế.
- Thu nhập chịu thuế và các khoản giảm trừ phải được kê khai trung thực, chính xác để tránh sai sót khi quyết toán thuế.
Hiểu rõ các quy định và cách tính toán giúp bạn tối ưu hóa quyền lợi, thực hiện đúng nghĩa vụ thuế và duy trì sự ổn định tài chính. Hãy cập nhật thông tin mới nhất để đảm bảo áp dụng chính xác và hiệu quả.
-------------------------------------------
Kế Toán Lê Ánh - Nơi đào tạo kế toán thực hành uy tín nhất hiện nay, đã tổ chức thành công rất nhiều khóa học nguyên lý kế toán, khóa học kế toán tổng hợp, khóa học kế toán thuế cho người mới bắt đầu, khóa học kế toán thuế chuyên sâu, khóa học phân tích tài chính doanh nghiệp, khóa học chứng chỉ kế toán trưởng, khóa học kế toán cho chủ doanh nghiệp... và hỗ trợ kết nối tuyển dụng cho hàng nghìn học viên.
Nếu như bạn muốn tham gia các khóa học kế toán online/offline của trung tâm Lê Ánh thì có thể liên hệ hotline tư vấn: 0904.84.8855/ Mrs Lê Ánh
Ngoài các khóa học kế toán thì trung tâm Lê Ánh còn cung cấp các khóa học hành chính nhân sự, khóa học xuất nhập khẩu TPHCM, Hà Nội, online chất lượng tốt nhất hiện nay.
Thực hiện bởi: KẾ TOÁN LÊ ÁNH - TRUNG TÂM ĐÀO TẠO KẾ TOÁN SỐ 1 VIỆT NAM