Các phương pháp kế toán hàng tồn kho và thực tế vận dụng tại doanh nghiệp

Trong một doanh nghiệp (một đơn vị kế toán) chỉ được áp dụng một trong hai phương pháp kế toán hàng tồn kho: Phương pháp kê khai thường xuyên, hoặc phương pháp kiểm kê định kỳ. Căn cứ vào đặc điểm, tính chất, số lượng, chủng loại vật tư, hàng hoá và yêu cầu quản lý để lựa chọn  lựa chọn phương pháp kế toán tồn kho áp dụng tại doanh nghiệp và phải có sự vận dụng thích hợp và phải được thực hiện nhất quán trong niên độ kế toán. Bài viết sau đây, kế toán Lê Ánh xin chia sẻ với các bạn về Các phương pháp kế toán hàng tồn kho và thực tế vận dụng tại doanh nghiệp

>>>>> Xem thêm: Cách hạch toán hàng bán bị trả lại theo thông tư 200

I: Các phương pháp hàng tồn kho trong doanh nghiệp

Hiện tại có 2 phương pháp kế toán hàng tồn kho thường được sử dụng là phương pháp kiểm kê định kỳ và phương pháp kê khai thường xuyên.

1. Phương pháp kiểm kê định kỳ:

Phương pháp kiểm kê định kỳ là phương pháp không theo dõi thường xuyên liên tục, số lượng và giá trị xuất, tồn của hàng tồn kho trong kỳ mà định kỳ hoặc cuối kỳ đi kiểm kê để xác định số lượng và đánh giá giá trị tồn kho cuối kỳ. Từ đó, kế toán căn cứ vào kết quả kiểm kê để xác định số lượng và giá trị xuất kho trong kỳ. Học nguyên lý kế toán

Theo đó, phương pháp kiểm kê định kỳ là phương pháp kế toán hàng tồn kho căn cứ vào kết quả kiểm kê thực tế để phản ánh giá trị tồn kho cuối kỳ vật tư, hàng hoá trên sổ kế toán và từ đó tính giá trị của hàng hoá, vật tư đã xuất trong kỳ theo công thức:

Tổng giá trị (số lượng) hàng xuất kho trong kỳ  = Giá trị (số lượng) hàng tồn kho đầu kỳ + Tổng giá trị (số lượng) hàng nhập kho trong kỳ - Tổng giá trị (số lượng)  hàng tồn kho cuối kỳ.

Theo phương pháp kiểm kê định kỳ, mọi biến động giảm của vật tư, hàng hoá không được theo dõi, phản ánh trên các tài khoản kế toán hàng tồn kho. Giá trị của vật tư, hàng hoá mua và nhập kho trong kỳ được theo dõi, phản ánh trên một tài khoản kế toán riêng (Tài khoản 611 “Mua hàng”)

 Ngoài ra, công tác kiểm kê hàng hoá, vật tư,  phải được tiến hành cuối mỗi kỳ kế toán để xác định giá trị vật tư, hàng hoá tồn kho thực tế, trị giá vật tư, hàng hoá xuất kho trong kỳ (Tiêu dùng cho sản xuất hoặc xuất bán) làm căn cứ ghi sổ kế toán của  Tài khoản 611- mua hàng

Như vậy, khi doanh nghiệp áp dụng phương pháp kiểm kê định kỳ, thì  các tài khoản kế toán hàng tồn kho chỉ sử dụng ở đầu kỳ kế toán (để kết chuyển số dư đầu kỳ) và cuối kỳ kế toán (để phản ánh giá trị thực tế hàng tồn kho cuối kỳ). học kế toán thực tế ở đâu tphcm

Các phương pháp kế toán hàng tồn kho và thực tế vận dụng tại doanh nghiệp

2. Phương pháp kê khai thường xuyên:

Phương pháp kê khai thường xuyên là phương pháp theo dõi và phản ánh thường xuyên, liên tục, có hệ thống tình hình nhập, xuất, tồn vật tư, hàng hoá trên sổ kế toán.

Trong trường hợp áp dụng phương pháp kê khai thường xuyên, các tài khoản kế toán hàng tồn kho được dùng để phản ánh số hiện có, tình hình biến động tăng, giảm của vật tư, hàng hoá. Vì vậy, giá trị hàng tồn kho trên sổ kế toán có thể được xác định ở bất kỳ thời điểm nào trong kỳ kế toán. Cuối kỳ kế toán, căn cứ vào số liệu kiểm kê thực tế hàng hoá tồn kho, so sánh, đối chiếu với số liệu hàng tồn kho trên sổ kế toán. Về nguyên tắc kế toán số tồn kho thực tế phải luôn phù hợp với số tồn kho trên sổ kế toán.

 Trường hợp có chênh lệch phải truy tìm nguyên nhân và có giải pháp xử lý kịp thời. Phương pháp kê khai thường xuyên thường được  áp dụng cho các đơn vị sản xuất như đơn vị công nghiệp, xây lắp và  áp dụng cho các đơn vị thương nghiệp kinh doanh các mặt hàng có giá trị lớn như máy móc, thiết bị, hàng có kỹ thuật, chất lượng cao

II: Thực tế vận dụng phương pháp hàng tồn kho ở các doanh nghiệp:

 Hầu hết các doanh nghiệp đều sử dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho là kê khai thường xuyên để quản lý chặt chẽ tình hình nhập, xuất, tồn của hàng tồn kho. Với phương pháp này các đơn vị sẽ phát hiện được các mất mát, sai sót xảy ra trong quá trình quản lý, sử dụng hàng tồn kho.

Các doanh nghiệp có chủng loại hàng tồn kho lớn, gái trị của mỗi đơn vị hàng tồn kho nhỏ, số lượng các nghiệp vụ nhập, xuất nhiều như: siêu thị, quầy tạp hóa, nhà thuốc tây… thì sẽ sử dụng phương pháp kế toán hàng tồn kho là kiểm kê định kỳ. Phương pháp này sẽ giúp cho việc kế toán dễ dàng và thuận lợi hơn. Tuy nhiên những tổn thất trong quá trình quản lý, sử dụng sẽ không được phát hiện và tính luôn vào giá vốn hàng bán của đơn vị.

Trên đây là những chia sẻ về các phương pháp kế toán hàng tồn kho và thực tế vận dụng tại doanh nghiệp. Mong bài viết trên của kế toán Lê Ánh giúp các bạn hiểu rõ và làm tốt được những công việc của kế toán hàng tồn kho.

Các bạn có tham khảo về khóa học kế toán thực hành thực tế để bổ sung thêm các kiến thức thực tế về kế toán, để phục vụ cho quá trình làm việc của mình nhé!

>>>>Bài viết xem thêm: hạch toán tài khoản 336 theo thông tư 133/2016

Kế toán Lê Ánh chúc bạn thành công!

KẾ TOÁN LÊ ÁNH

 (Được giảng dạy và thực hiện bởi 100% các kế toán trưởng từ 13 năm đến 20 năm kinh nghiệm)

Hiện tại trung tâm Lê Ánh có đào tạo khóa học kế toán và khóa học xuất nhập khẩu, để biết thêm thông tin về khóa học này, bạn vui lòng truy cập website: ketoanleanh.edu.vn.