Lộ Trình Học Kế Toán Xây Dựng Cho Người Mới Bắt Đầu

Lĩnh vực xây dựng, với đặc thù vận hành phức tạp và quy mô dự án lớn, luôn đặt ra những yêu cầu khắt khe đối với công tác quản trị tài chính - kế toán. Đối với những người mới bước chân vào ngành hoặc các kế toán viên mong muốn chuyển đổi sang một lĩnh vực chuyên sâu hơn, kế toán xây dựng mở ra con đường sự nghiệp đầy tiềm năng nhưng cũng không ít thách thức. 

Để thành công, trang bị nền tảng kiến thức vững chắc và định hướng phát triển bài bản là yếu tố tiên quyết. Bài viết sau Kế toán Lê Ánh chia sẻ đến bạn đọc Lộ trình học kế toán xây dựng cho người mới bắt đầu, từ những kiến thức sơ khởi đến các kỹ năng chuyên sâu, tạo tiền đề vững chắc cho quá trình phát triển sự nghiệp sau này.

1. Kế Toán Xây Dựng Là Gì? Công Việc Kế Toán Xây Dựng Có Gì Khác Biệt?

Kế toán xây dựng là lĩnh vực kế toán chuyên trách việc ghi nhận, phản ánh và kiểm soát các nghiệp vụ kinh tế – tài chính trong hoạt động xây dựng cơ bản. Công việc này bao gồm theo dõi chi phí nguyên vật liệu, nhân công, máy móc, chi phí quản lý công trình, cũng như lập báo cáo tài chính và quyết toán công trình theo đúng quy định của pháp luật.

Điểm khác biệt so với kế toán thương mại – dịch vụ

Những khó khăn người mới thường gặp

Khó khăn trong tập hợp chi phí: Phân loại và phân bổ chi phí cho từng công trình dễ bị sai sót.
Đánh giá dở dang phức tạp: Không giống hàng hóa trong thương mại, công trình phải xác định mức hoàn thành để ghi nhận chi phí và doanh thu.
Quy định pháp lý chuyên biệt: Nhiều quy định riêng liên quan đến quản lý chi phí, định mức, quyết toán vốn đầu tư.
Kỹ năng đối chiếu với hồ sơ kỹ thuật: Cần phối hợp chặt chẽ với phòng kỹ thuật, ban quản lý dự án để đảm bảo số liệu khớp với thực tế thi công.
Thời gian công trình kéo dài: Dễ phát sinh chênh lệch chi phí, thay đổi giá vật tư, khiến công tác kế toán khó kiểm soát.

2. Nhu Cầu Nhân Sự Kế Toán Xây Dựng Và Cơ Hội Nghề Nghiệp Hiện Nay

Ngành xây dựng là một trong những trụ cột của nền kinh tế Việt Nam, với hàng trăm nghìn doanh nghiệp hoạt động trải rộng từ xây lắp, thi công công trình dân dụng – công nghiệp đến cơ sở hạ tầng. Chính vì vậy, nhu cầu nhân sự kế toán chuyên ngành xây dựng luôn ở mức cao. 

Khác với kế toán thương mại hay dịch vụ, kế toán xây dựng phải nắm chắc nghiệp vụ chuyên sâu, vừa tuân thủ quy định kế toán – thuế, vừa hiểu rõ đặc thù dự toán, hồ sơ công trình. Doanh nghiệp thường ưu tiên tuyển dụng ứng viên có nền tảng kiến thức bài bản và đã trải nghiệm thực tế tại công trường hoặc phòng kế toán xây dựng.

Các vị trí công việc phổ biến

- Kế toán công trình: Theo dõi chi phí vật tư, nhân công, máy thi công, tập hợp chi phí trực tiếp và báo cáo tiến độ tài chính của từng công trình.

- Kế toán tổng hợp xây dựng: Hạch toán sổ sách, lập báo cáo tài chính, báo cáo quản trị, kiểm soát chi phí và doanh thu toàn doanh nghiệp.

- Kế toán thuế trong xây dựng: Xử lý các vấn đề về hóa đơn, kê khai thuế GTGT, TNDN, quyết toán công trình và các nghĩa vụ thuế đặc thù ngành xây dựng.

Cơ hội phát triển và mức lương

Người làm kế toán xây dựng có thể tiến lên các vị trí trưởng phòng kế toán, kế toán trưởng hoặc giám đốc tài chính tại các doanh nghiệp xây dựng, nhà thầu lớn. Đây cũng là lĩnh vực giúp kế toán viên tích lũy kỹ năng phân tích, quản lý chi phí dự án – kỹ năng được đánh giá cao trong thị trường lao động.
Kế toán xây dựng thường có mức thu nhập cao hơn do tính chất công việc phức tạp. Ở Việt Nam, kế toán xây dựng mới ra trường có mức lương trung bình 8 – 12 triệu đồng/tháng, người có 3–5 năm kinh nghiệm đạt 15 – 20 triệu đồng/tháng, còn vị trí kế toán trưởng hoặc quản lý tài chính trong doanh nghiệp xây dựng có thể nhận 30 triệu đồng/tháng trở lên.
3. Lộ Trình Học Kế Toán Xây Dựng Cho Người Mới Bắt Đầu
Bước 1: Nắm vững nguyên lý kế toán và các chuẩn mực cơ bản
Người mới cần bắt đầu từ nền tảng: hiểu hệ thống tài khoản kế toán, nguyên tắc ghi Nợ – Có, phương pháp lập chứng từ, định khoản và các chuẩn mực kế toán cơ bản. Đây là “ngôn ngữ chung” để có thể làm việc ở bất kỳ loại hình doanh nghiệp nào.
Bước 2: Thực hành kế toán tổng hợp trong doanh nghiệp thương mại – dịch vụ
Giai đoạn tiếp theo là làm quen với quy trình kế toán tổng hợp:
Xử lý chứng từ mua bán hàng hóa, dịch vụ.
Ghi sổ kế toán, lập báo cáo tài chính (Bảng cân đối kế toán, Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, Lưu chuyển tiền tệ).
Hiểu cách kê khai và nộp các loại thuế cơ bản như GTGT, TNDN, TNCN.
Học qua loại hình doanh nghiệp thương mại – dịch vụ giúp người mới dễ hình dung và thành thạo thao tác trước khi bước vào đặc thù phức tạp của xây dựng.
Bước 3: Kế toán xây dựng chuyên sâu
Khi đã có nền tảng vững, học viên bắt đầu đi sâu vào đặc thù ngành:
Hạch toán chi phí theo công trình, hạng mục: tập hợp và phân bổ nguyên vật liệu, nhân công, máy thi công cho từng công trình.
Quản lý hợp đồng và hồ sơ thanh toán – quyết toán: theo dõi tiến độ, lập bảng nghiệm thu, hồ sơ quyết toán theo quy định.
Xử lý công trình dở dang nhiều kỳ: đánh giá khối lượng hoàn thành, phân bổ chi phí, ghi nhận doanh thu – chi phí theo từng giai đoạn.
Kê khai và quyết toán thuế đặc thù xây dựng: nắm vững các vấn đề về thuế GTGT theo tỷ lệ %, thuế nhà thầu, thuế TNDN cho công trình kéo dài nhiều năm.
Với lộ trình này, người mới có thể từng bước đi từ kiến thức nền => thực hành tổng hợp => chuyên môn sâu trong xây dựng, để sẵn sàng làm việc thực tế trong doanh nghiệp xây dựng.

4. Nên Tự Học Kế Toán Xây Dựng Hay Tham Gia Khóa Học Cùng Chuyên Gia?

Để phát triển lâu dài trong ngành xây dựng, bạn cần đi đúng lộ trình: nắm chắc nền tảng, học chuyên sâu và trải nghiệm thực hành. Một chương trình đào tạo bài bản, có giảng viên giàu kinh nghiệm hướng dẫn trực tiếp trên số liệu thực tế, sẽ giúp bạn rút ngắn đáng kể thời gian tự mày mò và tự tin xử lý công việc ngay khi đi làm.
Nếu bạn đang tìm kiếm một khóa học như vậy, hãy đăng ký Khóa học Kế toán xây dựng tại Kế toán Lê Ánh để sớm làm chủ nghiệp vụ và mở rộng cơ hội nghề nghiệp.